Hangisi Uykunuzu Daha Fazla Rahatsız Ediyor: Tablet mi, Kitap mı?
Bir zamanlar çok kişi bir kitapla yatağa giderken, şimdi çok sayıda insan tablet veya başka bir cihazı okurken uykuya dalmaktadır. Bu uyku üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
Tabletler Batı hayatının merkezi bir parçası haline geldi. Onlarla televizyon şovlarını ve filmleri izliyoruz, üzerinde tam bir okul çalışması yapıyor ve hatta sosyal hayatlarımızı Facebook ve benzer siteler üzerinden yönetmek için kullanıyoruz. Buna ek olarak, birçok kişi iPad’leri ve diğer tabletleri okuma cihazları olarak kullanıyor. Açıkça bu cihazların faydaları vardır; İnsanlar haberleri ve romanları okuyabilir ve en sevdikleri okuma belgelerine derhal erişebilirler. Bununla birlikte, gece geleneksel kağıt kitapların yerine bu cihazların kullanılması sakıncalar doğurabilir.
Yakın tarihli yapılan bir çalışmada gönüllüler yatmadan yarım saat önce iPad ya da kitaptan okumayı değiştirerek uyguladılar. Diğer değişkenler kontrol edildi ve düzenli akşam ve sabah rutinleri kayıt edildi. EEG’ler ve uyku dalga aktiviteleri her gece uyurken kaydedildi. Araştırmacılar cihazdan okuyanların uykuya dalmak için daha fazla süreye ihtiyaçları olabileceğini öngördü ancak durum bu şekilde olmadı. İnsanlar bir kitaptan veya bir iPad’den okumuş olsalar da, çabucak uyudular. Bununla birlikte, bu iki grubun nasıl uyuduğu konusunda birçok farklılık vardı.
İki grup arasındaki en dikkat çekici fark yavaş dalga uykusundaydı. Bir iPad’den okuyan insanların yavaş dalga uykusuna girmesi daha uzun sürdü ve genel olarak beyin aktivitesinden daha azını gösterdi. Ertesi gün de uykulu hissettiler. Yavaş dalga fazı, onarıcı ve dinlendirici uyku olaylarının çoğunun ortaya çıktığı sırada gerçekleşir. Yavaş dalga uyku miktarının azalması insanların uyku dolu bir gecesinden sonra bile daha az dinlenmiş olarak kalkmasını sağlayacaktır bu yüzden bu sonuçlar araştırmacıları ciddi anlamda düşündürmektedir.
Bir tabletten okuduktan sonra yavaş dalga uykusundaki gecikmenin ve azalmanın nedeni yapay ışığın sirkadyen ritminiz üzerindeki etkileri ile bağlantılı olabilir. Bu araştırmayı gerçekleştiren araştırmacılar, iPad okuyan kişilerin bir kitap ve okuma lambası kullananlardan yaklaşık iki kat daha fazla ışığa maruz kaldığını belirtti. Buna ek olarak, iPad çok daha yüksek mavi ışık düzeylerine sahipti.
Elektronik cihazlardan gelen mavi ışık, sirkadiyen ritmimizi ve sağlığımızı çeşitli şekillerde etkiliyor. Bunun nedeni, mavi ışık, melatoninin, uykuyu yöneten ana hormonun güçlü bir baskılayıcısı olmasıdır. Yeteri kadar melatonin yapmayan insanlar, yapanlar kadar kaliteli uyku almayacaklardır.
iPad yerine bir kitap seçmek dinlendirici bir uykuyla mücadele edenler için iyi bir karardır, ancak ihtiyacınız olan dinlenmenin geri kalanını almanıza yardımcı olabilecek diğer yaşam tarzı önlemleri vardır. Akşamları ışık şiddetini azaltmak, uyku bozuklukları çeken insanlar için potansiyel bir tedavi olabilir. Buna ek olarak, ışık etkisinden kurtulmanın mümkün olmadığı durumlarda yatmadan 1-2 saat önce melatonin takviyesi almak ışığın sebep olduğu düşük melatonin üretimini telafi etmeye yardımcı olacaktır.
Teknoloji, pek çok açıdan hem bir nimet hem de bir lanettir. Hayatlarımızı daha rahat ve daha kolay hale getirirken, sirkadyen ritmimizi ve sağlığımızı henüz daha bilemediğimiz tarzlarda da etkiliyor. Modern yaşamımızda iPad’ler ve diğer teknolojiler için yer olsa da, geceleri bir kitap seçerseniz daha iyi uyuyacaksınız.