Özümüze Geri Dönmek: Doğa, Uyku ve Sirkadyen Ritim
Sahilde bir günün ardından ya da iyi bir gezintiden sonra daha iyi uyuyor musunuz? Birçok kişi, açık havada bir günün ardından kafalarını yastığa koyar koymaz uyuduklarını fark eder, ancak çoğu bunu fiziksel aktiviteye bağlamakta. Gün boyunca aktif olmak birçok insanın daha iyi uykuya dalmasına yardımcı olmasına rağmen, son kronobiyoloji araştırmalar, sadece doğada olmak, sirkadiyen ritim üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabileceğini düşündürmektedir.
Doğa Ritminizi Nasıl Etkiler?
Yeterli miktarda uyku da dahil olmak üzere sağlıklı bir sirkadyen ritminin korunması, fizyolojik ve duygusal sağlığın korunmasının önemli bir parçasıdır. Sirkadyen ritimler sıkı bir şekilde kontrol edilir, arka planda sürekli çalışırlar ve 24 saatlik bir günün aktiviteleri için gereken hormonlara sahip olduğumuzu garanti eder. Bu dahili (iç) saatler zeitgebers veya sıcaklık ve ışık seviyeleri gibi harici (dış) faktörler tarafından ayarlanır.
Uyanık olmayı ve uykuyu etkileyen faktörlerden bazıları, besin alımı gibi, görünüşte ilgisizmiş gibi algılanır. Bu nedenle Illinois Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, tarihteki en büyük kronobiyoloji araştırmalarından birini gerçekleştirerek uyku ve yaşam tarzı faktörlerini 250 binden fazla kişiyle çalışarak karşılaştırdılar. İncelenen yaşam tarzı faktörlerinden biri, insanların yeşil doğaya erişimi olup olmadığıydı.
Uyku ve Doğa Bağlantısı
Birçok kişi iyi uyurken, uykusuzluk ile mücadele eden insanlarda vardır. Bu araştırma grubu istisna değildi; bir ay içinde 21-29 gün yetersiz uyku yaşadıklarını bildiren çok sayıda kişi vardı. Bu insanların hepsinin ortak bir önemli faktörü ise; yeşil alanlara ve doğaya erişimi az veya hiç yoktu.
Araştırmacılar, doğayla uyku arasındaki bağlantının sadece yeşil renkten daha fazla olduğuna inanıyorlar. Açık havaya erişimi olan insanlar düzenli olarak egzersiz yapmaya daha yatkın olup daha fazla uyku ile bağlantılıdırlar. Buna ek olarak, doğada dışarı çıkanlar, sirkadyen ritim için güçlü ipucu olarak işlev gören sağlıklı doğal ışığa maruz kalabilirler. Son olarak direkt ışık D vitamini düzeylerini etkiler, bu da sirkadyen ritimde yer alan birçok hormonun senteziyle ilişkilendirilir.
Kim Etkilenir?
Daha sık dışarıda kalan çoğu kişi daha iyi uyurken, özellikle bundan mustarip olan birkaç grup vardır. İlk olarak, erkeklerde kadınlardan daha fazla uykusuzluk ve açık havaya erişim eksikliği arasında bağlantı kurma durumu vardır. İkincisi, yaşlılar, dışarıda vakit geçiremeyecekleri zaman uykuları özellikle etkilemiş olabilir. Genellikle yaşlılar için bu durum zordur çünkü genellikle dışarıda egzersiz yapmak için iyi sağlıklı değildirler ve bir hastaneye veya uzun süreli bakım merkezine kapalı olmaları nedeniyle fiziksel olarak elverişsiz olabilirler.
Daha iyi bir gece uykusu almak için, dışarıya çıkmak ve temiz havanın tadını çıkarmak artık biliminde tavsiye ettiği bir gerçekliğe dönüşmektedir. Sirkadyen ritimlerle ilgisi olan ya da olmayan bazı hastalıkların dışarıda geçirilen zaman ile önlenebileceği görüşü hakimdir. Doğadan zevk almanın birçok iyi nedeni varken, evde kapalı bir kutu içerisinde zaman geçirmenin biyolojik sağlığımızı tehdit edebileceği artık sorgulanmakta.